راهنمای استفاده از قالب پایان نامه

مدت زمان مطالعه: 10 دقیقه

به طور معمول هر قالب پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری از سه بخش تشکیل شده است که در شیوه نامه‌های مختلف، متغیر است:

• صفحات مقدماتی (شامل بسم الله، عنوان، تقدیم، تشکر، چکیده، فهرست‌ها و…)
• صفحات اصلی (شامل فصل‌ها، منابع، پیوست‌ها)
• صفحات پایانی (شامل چکیده انگلیسی، عنوان انگلیسی و…)

ویژگی‌های قالب‌های آمادۀ قالب پرو

• قالب‌های آمادۀ قالب پرو، تمامی موارد مربوط به ترتیب صفحات، شماره گذاری صفحات، حاشیه‌ها، فونت‌ها و … را براساس شیوه نامه دانشگاه به صورت آماده دارد؛ و فقط دانشجو باید متن پایان نامه‌ی خود را وارد قالب کند و برای هر بخش از متن از یک استایل (Style) استفاده کند.
• شماره گذاری عناوین، جداول، شکل‌ها، نمودارها و فرمول‌ها همگی به صورت خودکار انجام می‌شود و در صورتی که بخشی از پایان نامه حذف و یا به آن اضافه شود، شماره گذاری‌ها به صورت خودکار تغییر می‌کنند.
• تمامی فهرست‌ها از قبل آماده شده‌اند و فقط در انتهای کار دانشجو باید آنها را آپدیت کند.
• سازگاری با تمامی ورژن های Word از 2007 تا 2024 – بدون بهم ریختگی شماره‌گذاری‌ها و …

مراحل کلی صفحه آرایی پایان نامه به وسیله قالب پایان نامه

1. گرفتن یک کپی از فایل قالب و باز کردن فایل قالب و فایل پایان نامه
2. وارد کردن اطلاعات صفحات مقدماتی و پایانی در قالب
3. وارد کردن متن اصلی پایان نامه به صفحات اصلی قالب
4. استایل بندی هر بخش از پایان نامه (تیترها، عنوان جداول، شکل‌ها، نمودارها و…)
5. شماره گذاری خودکار فرمول‌ها (در صورت داشتن فرمول)
6. آپدیت فهرست‌ها

شرح کامل صفحه آرایی با قالب های آماده قالب پرو

حال به نحوه‌ی استفاده از قالب‌های آماده‌ی قالب پرو می‌پردازیم:

مرحله اول: کپی گرفتن از فایل

یک کپی از فایل قالب داشته باشید تا در موقع لزوم از آن استفاده کنید. سپس فایل قالب پایان‌نامه و فایل متن پایان‌نامه خود را باز کنید.

مرحله دوم: تکمیل اطلاعات صفحات مقدماتی و پایانی

صفحات مقدماتی و پایانی را تکمیل کنید. دقت کنید فقط در محل مربوطه کلیک کنید و متن خود را وارد کنید. فونت‌ها از قبل تنظیم شده‌اند (فهرست‌ها را بدون تغییر بگذارید؛ فهرست‌ها باید در مرحله آخر کار آپدیت شوند).

مرحله سوم: وارد کردن متن اصلی به قالب پایان نامه

قبل از شروع به وارد کردن متن به قالب بهتر است از تب Home بخش Paragraph دکمه‌ی (Show/Hide) را فعال کنید. با این کار Page Break و یا Section Breakهای بین فصل‌ها را مشاهده می‌کنید. دقت کنید که این Breakها نباید حذف شوند.

در صورتی که می‌خواهید متنی را از پایان نامه‌ی خود وارد قالب کنید بعد از کپی متن، در محل مربوطه راست‌کلیک کرده و از قسمت Paste Options گزینه Merge Formatting را انتخاب کنید تا متن شما به صورت متن قالب درآید.

حال باید صفحات اصلی قالب را که شامل فصل‌ها، منابع و پیوست‌ها می‌باشد، تکمیل کنید. متن را به‌صورت فصل‌به‌فصل وارد قالب کنید. ابتدا متن فصل اول را در بخش مربوطه‌ی قالب وارد کرده؛ سپس فصل دوم و به همین صورت تا فصل آخر. منابع و پیوست‌ها را هم جداگانه وارد کنید.

مرحله چهارم: استایل بندی هر بخش از متن

از ابتدای فصل اول شروع کرده و به انتها حرکت کنید. تمامی بخش‌های مختلف متن پایان‌نامه (تیترها، شکل‌ها، عناوین جداول، متن داخل جداول، عناوین شکل‌ها و نمودارها و نقشه‌ها) استایل‌بندی شده‌اند. در تب Home نرم‌افزار ورد، از بخش Styles تمامی استایل‌ها را مشاهده می‌کنید.

برای تغییر استایل هر بخش از متن کافی است مکان‌نما را در ابتدای آن پاراگراف قرار داده و سپس بر روی استایل مربوطه کلیک کنید.

استایل	کاربرد
Heading 1	به‌طور پیش‌فرض برای شماره و عنوان فصل استفاده شده است و دیگر نباید از آن استفاده کنید.
Heading 2 تا Heading 6	به ترتیب برای تیترهای اصلی و فرعی به کار می‌روند.
Normal یا «متن»	برای نوشتن پاراگراف‌ها و متن اصلی پایان‌نامه از استایل Normal و بعضی قالب‌ها از استایل «متن» استفاده می‌شود (با توجه به توضیح داخل قالب عمل کنید).
شکلها	باید بر روی خودِ شکل‌ها، نمودارها و نقشه‌ها استفاده شود.
عنوان جدول	عناوین جداول (معمولاً در بالای جدول قرار می‌گیرد؛ با توجه به نمونه‌ی موجود در قالب)
عنوان شکل	عناوین شکل‌ها (معمولاً در زیر شکل قرار می‌گیرد؛ با توجه به نمونه‌ی موجود در قالب)
عنوان نمودار	عناوین نمودارها (معمولاً در زیر نمودار قرار می‌گیرد؛ با توجه به نمونه‌ی موجود در قالب)
عنوان نقشه	عناوین نقشه‌ها (معمولاً در زیر نقشه قرار می‌گیرد؛ با توجه به نمونه‌ی موجود در قالب)
متن جدول	برای متن داخل جداول. ابتدا کل جدول را انتخاب کنید و سپس روی استایل «متن جدول» کلیک کنید.
متن چکیده	در بعضی از قالب‌ها برای نوشتن چکیده استفاده می‌شود. اگر این استایل وجود نداشت، از همان استایل مربوط به متن اصلی استفاده می‌شود.
متن منابع	در بعضی از قالب‌ها برای نوشتن منابع استفاده می‌شود. اگر این استایل وجود نداشت، از همان استایل مربوط به متن اصلی استفاده می‌شود.
Footnote Text	پاورقی‌ها

* در هر قالب فقط استایل‌های مورد نیاز قرار گرفته‌اند؛ ممکن است بعضی از استایل‌ها وجود نداشته باشند.

نحوه اِعمال استایل Footnote Text بر روی پاورقی ها

چنانچه متن را وارد قالب کردید و می‌خواهید همه‌ی پاورقی‌ها به تنظیمات قالب درآیند به روش زیر عمل کنید:

1. مکان‌نما را پایین صفحه، داخل سطر یکی از پاورقی‌ها قرار دهید.
2. بر روی استایل Footnote Text کلیک کنید.
3. بر روی این استایل راست‌کلیک کرده و گزینه Update Footnote Text to Match Selection را بزنید تا بر روی تمامی پاورقی‌ها اِعمال شود.

تغییر ظاهر جدول با استفاده از استایل

با کلیک درون یکی از سلول‌های جدول، تب Table Design و یا Design (در نسخه‌های پایین‌تر ورد) در انتهای تب‌ها فعال می‌شود. علاوه بر استایل‌های پیشفرض ورد، چهار استایل دیگر درون قالب اضافه شده است. نام این استایل‌ها Header Line (شماره 1)، Header Paint (شماره 2)، Horizontal Line (شماره 3) و Simple (شماره 4) می‌باشد.

هر پایان‌نامه‌ای یک استایل جدول مربوط به خود دارد؛ در صورتی که داخل جدول قالب کلیک کنید از تب Table Design، استایل جدول قالب به حالت انتخاب درمی‌آید. از این استایل برای تمامی جداول پایان‌نامه‌ی خود استفاده کنید.

کل جدول را انتخاب کنید. بر روی استایل «متن جدول» کلیک کنید. سپس از تب Table Design استایل مربوط به پایان نامه‌ی خود را انتخاب کنید.

مرحله پنجم: شماره گذاری خودکار فرمول ها

برای شماره گذاری خودکار فرمول‌ها، فایلی را که در مرحله اول از قالب خود کپی گرفته بودید باز کنید. در فصل سوم یک فرمول به صورت خودکار شماره گذاری و تنظیم شده است و درون جدولی با خطوط پنهان قرار دارد. در صورتی که موس را کنار شماره فرمول ببرید با کلیک بر روی علامت می‌توانید جدول فرمول را به حالت انتخاب درآورید.

با فشردن کلیدهای Ctrl+C آن را کپی کنید. حال داخل فایل قالب پایان نامه که در حال ویرایش آن هستید هر جایی از متن که فرمول داشتید، در یک سطر خالی مجزا راست کلیک کرده و گزینه Keep Source Formatting را انتخاب کنید.

اکنون فرمول خود را در خانه‌ی سمت چپ جدول فرمول قرار دهید. در آخر برای اینکه شماره‌ی فرمول‌ها آپدیت شود به ابتدای فصل اول بروید و مکان‌نما را آنجا قرار دهید. کلیدهای Ctrl+Shift+End را همزمان فشار دهید تا متن پایان‌نامه از ابتدای فصل اول تا انتها به حالت انتخاب درآید، سپس دکمه F9 را فشار دهید تا شماره فرمول‌ها آپدیت شود.

مرحله ششم: آپدیت فهرست ها

در انتها بعد از مرتب کردن تمامی متون اعم از (متن اصلی، تیترها، عناوین و متن جداول، شکل‌ها، نمودارها، فرمول‌ها، منابع و پیوست‌ها) باید فهرست‌ها را آپدیت کنید. بر روی هر فهرست راست‌کلیک کرده و Update Field را انتخاب کنید، سپس Update entire table را انتخاب کرده و OK کنید.

نکات مهم در حین صفحه آرایی

ویرایش سربرگ (Header)

برخی از پایان‌نامه‌ها طبق شیوه‌نامه‌ی دانشگاه نیاز به سربرگ (هِدِر) دارند. بعضی از قالب‌ها به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که با تغییر عنوان فصل در صفحه‌ی عنوان فصل، سربرگ آن فصل تغییر می‌کند. در صورتی که قالب شما دارای چنین ویژگی‌ای نبود کافی است بر روی سربرگ، راست‌کلیک کرده و گزینه‌ی Edit Header را انتخاب نمایید. سپس آن را ویرایش کنید.

برای خروج از حالت ویرایش سربرگ، در حالی که تب Header & Footer انتخاب است (در ورد 2013 تب Design)، گزینه Close Header and Footer را بزنید. می‌توانید به جای این کار، بر روی قسمت اصلی متن صفحه، دو بار کلیک کنید.

حذف سکشن ها قبل از کپی کردن متن به داخل قالب پایان نامه

در هنگام کپی کردن متن از یک فایل دیگر به قالب پایان‌نامه، باید توجه داشته باشید که Section Breakهای موجود در فایل متنی خود، به داخل فایل قالب پایان‌نامه کپی نشوند. زیرا باعث تغییر تنظیمات صفحه و حاشیه‌های قالب پایان‌نامه خواهد شد. کافی است قبل از کپی کردن متن به داخل قالب، Section Breakهای موجود را حذف نمایید. برای انجام این کار دو راه دارید:

راه اول: از تب Home دکمه‌ی Show/Hide را فعال کنید.

حال می‌توانید درون متن، Section Break های موجود را مشاهده کنید. برای حذف آنها داخل سطری که Section Break قرار دارد کلیک کنید و کلید Delete را بزنید.

راه دوم: از تب View بر روی گزینه Outline کلیک کنید.

حال می‌توانید درون سطری که Section Break قرار دارد کلیک کرده و کلید Delete را بزنید.

با استفاده از راه دوم، تسلط بیشتری بر روی سکشن های متن دارید.

اقداماتی که نباید بر روی قالب انجام داد تا موجب بهم ریختگی نشود

گاهی اوقات دانشجویان در حین صفحه‌آرایی با مشکلاتی مواجه می‌شوند؛ از جمله: عدم تطابق شماره شکل‌ها و جداول با شماره فصل، به‌هم ریختن سربرگ فصل‌ها، به‌هم ریختن شماره‌گذاری صفحات و…

عمدۀ این اشکالات به خاطر تغییراتی است که دانشجو به طور ناخواسته بر روی قالب انجام داده است. در ادامه کارهایی که نباید انجام داد تا قالب دچار بهم ریختگی نشود را مرور می‌کنیم:

حذف نکردن سطر اول صفحۀ عنوان هر فصل

کلیدهای ترکیبی Alt+Ctrl+Shift+S را فشار دهید تا پنجره Styles ظاهر شود. در صورتی که مکان‌نما را در سطر اول صفحۀ عنوان هر فصل قرار دهید می‌بینید که استایل «شماره فصل پنهان» به حالت فعال درمی‌آید. این سطر نباید حذف و یا تغییر داده شود، زیرا باعث بهم ریختن شماره‌گذاری شکل‌ها و جداول می‌شود.

حذف نکردن سکشن‌ها (Section Breaks)

با فعالسازی دکمه‌ی (Show/Hide) از تب Home، ملاحظه می‌کنید درون صفحه علائمی نمایان می‌شود. در بخش‌هایی از قالب از Section Break استفاده شده است. این سکشن‌ها نباید حذف شوند. در صورت حذف هر سکشن، سربرگ و نوع شماره‌گذاری صفحات بعد از آن سکشن به صفحات قبل از سکشن منتقل می‌شوند.

گاهی اوقات نیازی به فهرست نمودار، فهرست نقشه و یا فهرست پیوست ندارید. کافی است قبل از حذف این فهرست‌ها، از تب Home دکمه‌ی (Show/Hide) را فعال کرده و دقت کنید که Section Break انتهای فهرست‌ها حذف نشود.
در صورتی که نیاز به حذف یکی از فصل‌ها و یا پیوست‌ها را دارید، کافی است از ابتدای قسمت مربوطه تا انتها را حذف نمایید و سپس Section Break بعد از آن فصل و یا بعد از پیوست را نیز حذف نمایید.

ایرادات احتمالی بعد از صفحه آرایی با استفاده از قالب

انگلیسی شدن شماره گذاری ها در فهرست

شروع نشدن شماره گذاری جدول ها و شکل ها از شماره 1

برعکس شدن پرانتزها در فهرست شکل و جدول

برای تهیه قالب پایان نامه دانشگاه خود به فروشگاه مراجعه کنید.